ADAM MOŹDZIŃSKI 1900 – 1977

Urodził się dnia 2 czerwca 1900 roku w kolonii Trójna w rodzinie Teodora i Anny Moździńskich. Naukę rozpoczął w carskiej szkółce elementarnej, uzupełniając wykształcenie w sposób tajny. Już w wolnej Polsce w roku 1923 ukończył gimnazjum, zdając egzamin maturalny a dwa lata później złożył również egzamin dla czynnych nauczycieli. Pracował już wówczas zawodowo w szkole powszechnej w Lubartowie. Z placówkami oświatowymi Lubartowa związany był niemal do końca swoich dni. W okresie międzywojennym pracował w Szkole Podstawowej Nr 1 i Nr 2, w tej ostatniej pełnił też okresowo obowiązki kierownika. Od roku 1928 związał się z nowopowstałą Szkołą Dokształcającą Zawodową. Tuż przed wybuchem wojny uzyskał dyplom Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego do nauczania rysunków odręcznych i kreśleń geometrycznych wraz z wiadomościami z geometrii, dający uprawnienia do nauczania w szkole zawodowej. Pracował w tej placówce również w latach okupacji niemieckiej.
Jeszcze w latach trzydziestych rozpoczął studia prawnicze na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, niestety nie dane Mu było ich ukończyć. Już po wojnie uzupełnił wykształcenie nauczycielskie w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie, uzyskując uprawnienia do nauczania matematyki w szkolnictwie ogólnokształcącym i zakładach kształcenia nauczycieli.
Po II wojnie światowej kontynuował karierę nauczycielską najpierw w Państwowej Szkole Ogólnokształcącej Stopnia Podstawowego i Licealnego im. A. Czartoryskiego w Puławach a od roku szkolnego 1949/50 w podobnej placówce w Lubartowie (od 1960 – Liceum Ogólnokształcące), przez pewien czas był zastępcą dyrektora tej szkoły.
Przez wszystkie lata swojej pracy zawodowej był ogromnie zaangażowany w życie szkolne. Aktywnie uczestniczył w pracach społecznego komitetu budowy – przed wojną: szkoły powszechnej przy ul. Legionów 3 , a po wojnie – liceum ogólnokształcącego przy ul. Chopina 6. Prowadził wykłady w Uniwersytecie Niedzielnym, propagował uczniowską spółdzielczość, pracował jako płatnik rejonowy i skarbnik funduszu pożyczkowego nauczycielskich związków zawodowych. Zaangażował się również w działalność spółdzielczą, był przewodniczącym Rady Okręgowej Związku Spółdzielczego Stowarzyszenia Spożywców a w okresie okupacji niemieckiej przewodniczącym Rady Nadzorczej.
Od najmłodszych lat wychowywany w tradycjach narodowych i patriotycznych był człowiekiem głęboko wierzącym i przekonanym o wartościach najważniejszych dla każdego Polaka: Bóg – Honor – Ojczyzna.
Już jako kilkunastoletni chłopiec uczestniczył w walce o narodową tożsamość, prowadząc tajne nauczanie języka polskiego w zaborczej szkółce w Nowej Woli. Kilka lat później jako ochotnik wziął udział w odpieraniu nawały bolszewickiej 1920 r. Ochotniczo zgłosił się do polskiego wojska również w roku 1939, a kiedy rozpoczęła się niemiecka okupacja natychmiast włączył się do działań konspiracyjnych, wchodząc w skład komendy powiatowej Służby Zwycięstwu Polski a następnie Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej. Jako „ Świerk” – „Kord” – „Chodnik” pełnił funkcje adiutanta komendanta, kierownika Biura Informacji i Propagandy i oficera radioodbiorczego. Jako nauczyciel uczestniczył również w tajnym nauczaniu na poziomie szkoły średniej, początkowo indywidualnie a następnie w ramach zorganizowanych struktur.
Był duszą konspiracji lubartowskiej, prowadził nasłuch radiowy, kolportował prasę, wprowadzał do organizacji nowych członków, zaprzysięgał, znajdował kwatery i pracę ukrywającym się w Lubartowie działaczom organizacji. Do konspiracji wciągnął również kilka osób ze swojej rodziny, w tym żonę, siostrę i szwagra.
W lipcu 1944 r. wchodził w skład Komendy Miasta, wyznaczony na komendanta placu. Był przedstawicielem strony akowskiej do rozmów z Rosjanami i gen. Grzegorzem Korczyńskim w szkole powszechnej, które odbywały się 23 lipca 1944 r. i doprowadziły do wycofania z Lubartowa sił Armii Krajowej a potem ich rozbrojenia w Skrobowie.  Dnia 18.VIII 1944 r. został aresztowany przez NKWD i wywieziony na Majdanek a następnie z pierwszym transportem z Lubelszczyzny trafił do obozu w Riazaniu – Diagielewie. Na zesłaniu przebywał do października 1947r. W tym czasie jego rodzina a szczególnie żona poddawana była wiele razy represjom ze strony Urzędu Bezpieczeństwa.
Po powrocie z łagru Adam Moździński czasowo zamieszkał w Puławach, do Lubartowa powrócił w końcu lat czterdziestych. Przez wiele następnych lat był pod stałą obserwacją służb bezpieczeństwa, co nie przeszkadzało Mu pozostawać niezłomnym w swoich przekonaniach. To dzięki takim ludziom jak On lubartowskie liceum uchodziło w tym czasie za ostoję tradycyjnych wartości narodowych i religijnych. Dla wielu Lubartowian, którym dane było się z Nim zetknąć pozostał przykładem życia i postępowania, symbolem wierności zasadom i wartościom najważniejszym. Do końca życia żywo zatroskany losami Polski, wierzył w jej odrodzenie jako kraju niepodległego i sprawiedliwego.
Został odznaczony rozkazem Komendanta Okręgu Lubelskiego AK (1944) Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Medalem Wojska (1948), rozkazem Naczelnego Wodza w Londynie, Medalem Zwycięstwa i Wolności (1958), Krzyżem Armii Krajowej (1966) rozkazem gen. Tadeusza Bora Komorowskiego. W roku 2005 Instytut Pamięci Narodowej  przyznał Mu status pokrzywdzonego.
Adam Moździński zmarł 24 grudnia 1977 r. w Lubartowie i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Data opublikowania: 14:03, 27 lipca 2012

Kategorie: Pamięć i Zobowiązanie